Hoewel alle vier vormen aan elkaar verwante betekenissen hebben, zijn ze niet onderling uitwisselbaar. Als je dit verwarrend vindt, bevind je je in goed gezelschap; ook de Spanjaarden zelf gebruiken ze vaak incorrect.
1. Por qué
Por qué wordt gebruikt in vragen, en betekent “waarom”:
- ¿Por qué celebramos el 16 de septiembre? (Waarom vieren we 16 september?)
- ¿Por qué estamos aquí? (Waarom zijn we hier?)
- ¿Por qué no citas tus fuentes? (Waarom vermeld je niet je bronnen?)
Por qué wordt soms ook gebruikt in een verklaring wat indirect een vraag inhoudt. In dat geval wordt het normaal gesproken ook vertaald met “waarom”.
- Dime por qué las noches son tan largas. (Vertel me waarom de nachten zo lang zijn).
- Quiero saber por qué se usa el prefijo “www” en las páginas Web. (Ik wil weten waarom het voorvoegsel “www” wordt gebruikt bij webpagina’s).
2. Porque
Porque betekent over het algemeen “omdat”:
- Es simple porque se basa en el concepto de igualdad. (Het is eenvoudig omdat het is gebaseerd op het concept van gelijkheid).
- Perdónalos, porque no saben lo que hacen. (Vergeef het hen omdat ze niet weten wat ze aan het doen zijn).
- Voy al restaurante porque tengo hambre. (Ik ga naar het restaurant omdat ik honger heb).
- ¿Por qué sales? —Porque estoy aburrida. (Waarom ga je weg? Omdat ik me verveel).
Por qué en porque worden meer gebruikt dan de volgende twee versies. Deze zijn tevens lastiger te begrijpen en toe te passen door studenten die net zijn begonnen met Spaans leren.
3. Por que
Por que gebruik je indien que als een betrekkelijk voornaamwoord het voorzetsel por volgt.Als dat ingewikkeld klinkt, denk dan aan de por que in de betekenis als “de reden waarom”. Hoewel het vaak vertaald wordt als “daarom” of “waarom.”
- Esa es la razón por que he querido salir. (Daarom wilde ik vertrekken. Letterlijk: dat is de reden waarom ik wilde vertrekken).
- El motivo por que llegó tarde fue el paro de buses. (Hij kwam laat omdat de bussen niet reden. Letterlijk: de reden dat hij laat arriveerde was omdat de bussen niet reden).
Por que wordt ook gebruikt indien een werkwoord wordt gevolgd door por. Bijvoorbeeld “zich zorgen maken om” is “preocuparse por”. Een voorbeeld: se preocupa por que las soluciones sean incompatibles. (Ze maakt zich zorgen dat de oplossingen onverenigbaar zullen zijn).
4. Porqué
En tot slot porqué. Dit is een (mannelijk) zelfstandig naamwoord met als betekenis “reden”.
- No comprendo el porqué de la violencia doméstica. (Ik begrijp niet wat de reden is van huiselijk geweld).
- Están acostumbrados a tomar decisiones, no a explicar los porqués. (Ze zijn gewend beslissingen te nemen, niet om de redenen uit te leggen).
Een kleine oefening met por qué en porque:
Por qué = Waarom
Porque = Omdat
Duidelijke uitleg van een lastig onderdeel. Bedankt.